Branche zit met grote voorraad warmtepompen.
Fabrikanten en groothandels hebben afgelopen jaren hun planning afgestemd op de verplichte hybride warmtepomp zoals het vorige kabinet dat wilde. Nu dat plan door de nieuwe coalitie is afgeschoten en de gasprijs relatief laag blijft, zit de branche met grote voorraden en vele honderden opgeleide installateurs. Met lagere prijzen proberen ze de hybride warmtepomp, een elektrisch apparaat dat op energiezuinige wijze de cv-ketel helpt, alsnog aan de man te brengen.
Vereniging Eigen Huis merkt de prijsdalingen bij de collectieve inkoopacties van warmtepompen. Bedrijven doen dan mee aan een veiling en degene die wint, mag voor die prijs warmtepompen leveren aan de mensen die aan de actie meedoen. Vorig najaar was de prijs voor een standaard hybride warmtepomp met een vermogen van 4 kilowatt inclusief volledige installatie en na aftrek van subsidie 4250 euro, in het voorjaar was de prijs al gedaald naar 3800 euro en het jongste aanbod is 3400 euro; binnen één jaar 850 euro goedkoper.
,We zagen dat de prijs van warmtepompen steeg toen de verplichting werd aangekondigd. Maar met het wegvallen van die verplichting om een warmtepomp te installeren is de markt veranderd. Bedrijven moeten nu hun best doen om de warmtepompen te verkopen door met heel scherpe prijzen te komen’’, zegt Valeska Hovener van Eigen Huis. ,,We hebben hetzelfde eerder gezien met zonnepanelen: ze werden beter en goedkoper.’’
Door de prijsdaling is de terugverdientijd van een hybride warmtepomp met ongeveer een jaar gedaald, naar gemiddeld zo’n vijf tot zes jaar.
Warmtepomp kwart goedkoper
,,Dit is marktwerking; vraag en aanbod. De markt is veel kleiner dan een jaar geleden en bedrijven en installateurs moeten meer hun best doen. Wij zien die prijsdaling voor consumenten ook’’, zegt Rick Bruins van warmtepompfabrikant Remeha. Het bedrijf stelt dat de consument tot wel een kwart goedkoper uit is dan een jaar geleden.
Twee jaar geleden kondigde toenmalig bouwminister Hugo de Jonge aan dat een hybride warmtepomp vanaf 2026 verplicht zou worden bij vervanging van de cv-ketel. De industrie gooide in noodtempo het roer om en tuigde productielijnen op om honderdduizenden warmtepompen per jaar te maken. Als gebraden kippetjes zouden die de klanten in de mond vliegen.
Duizenden euro's hoger dan nu
Poetin hielp ook mee. De Russische inval in Oekraïne veroorzaakte torenhoge aardgasprijzen. Iedereen wilde opeens een energiezuinige warmtepomp. De vraagprijzen van installateurs waren ernaar; schaamteloos werden er offertes uitgebracht die duizenden euro’s hoger liggen dan nu.
Maar de aardgasprijzen daalden weer en na de Tweede Kamerverkiezingen in november kantelde de markt, want partijen die tégen de verplichte warmtepomp waren hadden veel zetels gewonnen. In mei zette de nieuwe coalitie het zwart-op-wit: Het plan van Hugo de Jonge ging door de shredder; géén verplichte warmtepomp.
Bruins: ,,Heel veel installatiebedrijven hebben ontzettend geïnvesteerd in de opleiding van mensen om die warmtepompen te kunnen installeren. Dat willen ze natuurlijk in handel omzetten en dan zijn ze in de huidige markt genoodzaakt om iets met de prijs te doen.’’
Techniek Nederland, de installatiebrancheorganisatie, wijst erop dat ook de fabrikanten en groothandels met fikse voorraden zitten, waardoor de prijzen dalen.
Moordende concurrentieslag
Er is nog een reden dat de prijs van warmtepompen daalt. Er zijn tal van nieuwe partijen op de markt gekomen die de apparaten leveren voor prijzen rond de 3000 euro inclusief installatie. Er is een moordende concurrentieslag ontstaan. Installatiebedrijven en fabrikanten hebben geen keuze: ze moeten goedkoper worden of ze worden uit de markt gedrukt.
Bijvoorbeeld het Amsterdamse warmtepompbedrijf Quatt levert sinds anderhalf jaar een hybride warmtepomp inclusief installatie voor 3000 euro. Het bedrijf werkt zonder tussenpersonen met een eigen product en eigen installateurs en zegt zo goedkoper te kunnen werken.
Quatt-directeur Marijn Flipse denkt dat de 3 mille (de subsidie is er dan al af) wel de bodem is. ,,Men denkt net zoals bij zonnepanelen en net als bij batterijen en computers dat die prijzen allemaal blijven dalen. Bij veel producten is dat ook zo, maar bij warmtepompen is dat effect al tientallen jaren bezig. De buitenunit van een warmtepomp is nagenoeg hetzelfde als de buitenunit van een airco. En daar worden er wereldwijd driehonderd miljoen van gemaakt. Allemaal in Azië. Ook de buitenunits van de Nederlandse warmtepompen worden daar gemaakt. Als heel Nederland aan de warmtepomp gaat dan merkt de wereldmarkt dat amper.’’
Installatie
Wat kan wel goedkoper? Vooral bij de installatie is nog iets te winnen. Ongeveer een derde van de prijs zijn installatiekosten. Flipse: ,,Als twee monteurs op één dag samen twee warmtepompen kunnen installeren scheelt dat veel. Dus we maken de hardware-aansluiting zo eenvoudig mogelijk. En we hebben schaal nodig. Als de monteurs twee uur moeten rijden naar de volgende klant dan lukt het al niet meer om er twee op een dag te doen.’’
Eigen Huis ziet de belangstelling voor warmtepompen ondanks de gedaalde prijs nog niet stijgen. Marktleider Remeha wel. Bruins: ,,Het lijkt er wel op dat de vraag iets begint te groeien. We zijn nog echt niet op het niveau van een jaar geleden, maar de belangstelling keert wel terug.’’