ISH 2023 warmtepomp nieuws

Administrator (admin) on 18.03.2023

Spectaculaire veranderingen waren er op de ISH 2023 eigenlijk niet te zien, volgens 'onze' Giscard die deze week een bezoek bracht aan de grootste Europese beurs voor Installatietechniek in Frankfurt, Duitsland.  Wel steeds meer warmtepompen en aanzienlijk minder gas-ketels dan voorgaande jaren. 

 

Propaan R290 wordt de toekomst?

Het viel hem ook op dat er veel Nederlanders op de beurs rond liepen. Naast Duits en Engels hoorde je opvallend veel Nederlands praten, zo vertelde hij.  Dat lucht/water warmtepompen het meest worden verkocht was meteen duidelijk, op elke 'warmtepomp stand' waren ze te zien en bijna elk merk presenteerde er wel een Monoblock toestel met koudemiddel R290 (propaan).  Dat komt natuurlijk niet omdat propaan plots is ontdekt als het koudemiddel van belofte, 40 jaar terug werd dit immers al gebruikt, maar uit Milieu-aspect. Het zgn. GWP-getal  (Global Warming Potential) moet immers bij wetgeving steeds lager worden in de toekomst, dit om de opwarming van de aarde te beperken. Propaan heeft een laag GWP getal, namelijk 3, terwijl R32 bijvoorbeeld 675 heeft als GWP en R410A bijvoorbeeld 2088.   Een enkele fabrikant komt met een zgn. blend koudemidddel. 

Zo zagen we bijvoorbeeld koudemiddel R449A: 

Dit is een mix van R32 (23,3%), R125 (24,7%), R1234yf (25,3%) en R134a (25,7%). Er werdt gezegd dat het nauw aansluit op de eigenschappen van R404A, maar het kan ook als vervanger worden gebruikt voor andere HFK’s.  R-449A is uitgebreid getest in laboratoria en in het werkveld.  Deze blend is voornamelijk het meest bedoeld voor 'koelen'.   

Foto: Een van de getoonde toestellen met R 290 (Propaan) als koudemiddel. 

Propaan heeft als nadeel, althans als het gaat om het inzetten als koudemiddel, dat het zeer brandbaar is. Dat is de reden dat we dit voornamelijk terugzien in Monoblock toestellen en minder in SPLIT uitvoeringen. Alleen voor kleine vermogens zien we, op dit moment, propaan ook binnen in de woning terug als koudemiddel in een warmtepomp.

 

 

China en de Chinese Warmtepomp. 

 

In een van de hallen, de ISH is 8 x zo groot als onze Nederlandse VSK beurs, was er een verzameling van fabrikanten uit China. 

China kent vele producenten van Warmtepompen. Voor ons Europeanen is het de kunst, als je het al zou willen, om het juiste en beste product er uit te kiezen.  Veelal zijn deze warmtepompen voorzien van dezelfde compressor als dat we hier gebruiken. Het verschil zit hem vooral in de aansturing, elektronica, software en materiaalkeuze.  Werkt zo'n warmtepomp wel goed in ons klimaat, hoe zit het bijvoorbeeld met de ontdooifunctie ?  Dat soort vragen zijn dan van belang.  Goedkoop, want dat is de voornaamste reden om hiervoor te kiezen, kan soms duurkoop worden.  Hoewel de Chinese fabrikanten natuurlijk niet dom zijn, zoals we hier in Europa nogal eens zeggen: 'Ze kunnen goed namaken'.  Met de juiste onderhandeling en benodigde portie lef, kun je importeur worden van een van deze producten. 

 

Airco Look warmtepomp.

Natuurlijk zijn het niet alleen de Chinezen die aan kopieerwerk doen. Alle Europese warmtepomp leveranciers kijken ook heel goed naar elkaar.  Wat opvalt, is dat al die lucht/water warmtepompen, monoblock- of splituitvoering allemaal op elkaar lijken. Ze hebben veelal de look die we gewend zijn, namelijk die van een Airco buitenunit.  Terwijl je zou denken dat, met namen voor het geluidsaspect, het handiger zou zijn om naar boven uit te blazen.  Voor kleine toestellen zien we dit amper terug komen. 
Men houdt zich blijkbaar meer bezig met 'aanzicht-design' dan met technisch ontwerp, andere kleuren is wat het onderscheid lijkt te zijn op dit moment. 

 

Monoblock met afgiftepomp

Een ander onderscheid wat we zagen bij de monoblock toestellen is dat sommige fabrikanten nu ook de cv pomp monteren in het buitendeel. Hierdoor wordt het installatieproces binnen weer net iets gemakkelijker.  Hoewel je binnen, als je ook tapwater wil maken met de buitenunit, natuurlijk nog steeds een driewegklep moet opnemen die de keuze maakt tussen boiler en verwarming/koel systeem.  Op het moment dat je tapwater bijvoorbeeld met ventilatielucht gaat doen, met een warmtepompboiler, en verwarmen overlaat aan een monoblock, is dit natuurlijk weer wel zeer interessant.  Nog mooier is het dat in het buitendeel een verwarmingselement komt dat zorg kan dragen voor NOOD-bedrijf en eventueel het ontdooi-proces op het moment dat er in de woning niet zoveel warmte aanwezig is. 

Lucht/water toestel binnen in plaats van buiten.

 

Bovenstaande foto toont een lucht/water warmtepomp die in de woning kan worden geplaatst. Middels 2 lucht aansluitingen kan dan bijvoorbeeld door een gevel lucht worden aangezogen en door het dak worden afgeblazen. Dit geeft dat er buiten nagenoeg geen geluid is te horen (binnen trouwens ook minimaal) en maakt het voor service en onderhoud een stuk vriendelijker. Iets wat wij als installateurs graag zien. Een warmtepomp buiten op een schuine dakhelling geplaatst is immers niet wat je moet willen, toch? 

PVT PANELEN aardig in de lift.

 

PVT panelen zijn goed in opkomst.  Iedereen wil immers PV panelen op zijn of haar dak om stroom op te wekken. Door zo'n paneel aan de onderkant te voorzien van een warmtewisselaar waar je Brine (water/glycol mengsel)  door heen laat stromen heb je meteen een mooi systeem om energie uit de buitenlucht te onttrekken zonder dat er een ventilator nodig is.  Het aantal aanbieders van dergelijke systemen is nu nog beperkt, maar we schatten in dat dit in de toekomst op gaat lopen. Radiatoren verliezen immers wat terrein door vloerverwarming, met namen die fabrikanten zullen in staat zijn om bijvoorbeeld dergelijke panelen voor buiten te produceren.  Bij zo'n systeem kiest men een water/water warmtepomp waarbij de bronkeuze vaak zeer breed is in te zetten.  

Groot vermogen warmtepompen en koelmachines

 

Hier en daar zagen we ook wat grotere vermogens, voor utiliteit, terug op de beursvloer. 
Bovenstaand plaatje toont een machine die werkt met koudemiddel R513A. Koudemiddel R513A heeft vrijwel dezelfde eigenschappen als het voorheen toegepaste R134A maar is met een GWP-getal van 631 aanzienlijk minder milieubelastend. Maar in de toekomst is 513A mogelijk toch nog te belastend voor het milieu. Met 513A ben je instaat om 80°C aanvoertemperatuur te bieden. 

 

Foto:  Groot vermogen warmtepomp voor externe bron.  Vier compressoren leveren samen warmte van hogere temperatuur aan één condensor en onttrekken samen warmte van lage temperatuur aan één verdamper. 

 

 

Afbeelding: Lucht/water warmtepomp. 

 

Buffervat 'pufferspeicher' noodzakelijk in warmtepompinstallatie.

 

Dat men in Duitsland weet hoe het moet was te zien in de diverse hydraulische voorbeelden van warmtepompinstallaties die werden getoond op schermen. Bovenstaand een voorbeeld wat we aantroffen op de stand van Weishaupt.  Een buffervat zorgt ervoor dat het aantal start en stops van de warmtepomp tot een minimum beperkt worden en daarmee de levensduur van de compressor aanzienlijk wordt verlengt. In bijna elk schema wat we zagen was er dan ook een opgenomen, zoals het hoort.

 

Wat we vrijwel overal hoorde, is dat er een mentaliteitsverschil is tussen een Nederlander en een Duitser. De Duitse klant heeft vaak geld over voor een mooie technische installatie. Terwijl de Nederlander dit niet heeft, ze willen graag warmte in de woning en goed kunnen douchen maar geld heeft men er liever niet voor over. Dit laatste is in Duitsland anders dan in Nederland.  Een Nederlander toont graag zijn nieuwe badkamer aan de buren, een Duitser doet dit met de technische installatie van de woning en daar hoort een pufferspeicher (buffervat) bij. 

 

De Nederlandse zakelijke cultuur kenmerkt zich door het zoeken naar interessante businessmogelijkheden. Een noodzakelijk gevolg van die ondernemersmentaliteit is dat je flexibel moet zijn. Een ander gevolg is dat Nederlanders een erg uitgebreid aanbod hebben. Vanuit het idee ‘een graantje meepikken’ wordt er ingezet op een breed pallet aan producten en diensten. Dit geldt voor bedrijven, maar ook voor de medewerkers.

Hoe vaak wordt er wel niet gezocht naar een ‘commerciële duizendpoot’? Iemand die overal iets van weet, maar nergens echt expert in is. Dit staat in schril contrast met de Duitse zakelijke cultuur. Duitsers zijn echte vakspecialisten of gekscherend gezegd: vakidioten. In Duitsland is het belangrijk om een absolute expert in je vakgebied te zijn. ‘Fachwissen’ en ‘fundierte Kenntnisse’ zijn van levensbelang om je deskundigheid en competenties uit te dragen.

Dit wordt ook verwacht van zakenpartners. In Duitsland hoef je dus niet met lege verkooppraat aan te komen zetten. Duidelijke en concrete argumenten, tot in detail uitgewerkt op papier, zullen meer effect hebben. En dat is toch wel een interessant zakelijk cultuurverschil tussen Nederland en Duitsland. Niet dat Nederlanders gebakken lucht verkopen, maar de verwachtingen van Duitsers zijn anders. Een gezellig kopje koffiedrinken en over koetjes en kalfjes praten is niet nodig om een deal te sluiten. In plaats daarvan moet je met een goed en kloppend verhaal komen.

Gedegen kennis hebben dus en goede argumentatie, zoals de noodzakelijkheid van een buffervat in een warmtepomp-installatie. Natuurlijk wordt dat mogelijk in de toekomst anders, de techniek staat immers niet stil en de eerste pogingen om koudemiddel technisch oplossingen te bedenken om (water) buffers overbodig te maken zijn al gaande. Maar zover zijn we nu nog niet, aldus een techneut bij het Duitse Viessmann. 

 

Foto: Hoewel een Duitser graag zijn technische installatie laat zien, komt Viessmann uit Duitsland met het concept 'Onzichtbaar'.  In mooi afgewerkte kasten van 30 cm diep, komt de gehele technische installatie te zitten, deze kasten zijn koppelbaar met elkaar. 

 

Slimme Software

Op het gebied van software en bediening was er niet zo veel nieuws te zien. Dit wordt mede veroorzaakt door het feit dat 'chips' door verschillende omstandigheden zeer slecht leverbaar zijn. Men heeft de handen vol om bestaande techniek te kunnen maken en leveren. Een van de voorlopers op software gebied is het Zweedse NIBE. De software van de nieuwe S-serie warmtepompen kent veel mogelijkheden. Zo kan deze, middels een internetaansluiting, al werken met Dynamische Energietarieven en de warmtepomp automatisch laten werken wanneer de stroom het goedkoopst is.  Daarnaast kan het op slimme manieren worden gekoppeld met PV panelen, slimme netwerken en maakt het zelfs gebruik van weersvoorspellingen die via internet worden opgehaald bij een naburig weerstation.  De Software is gebruiksvriendelijk te bedienen. Alleen door de vele, vele mogelijkheden kan het in het begin een zoekplaatje zijn voor installateur en gebruiker. Maar door je hierin te verdiepen leer je best snel de beste en dus optimale instellingen te bereiken. 

 

 

Tot zover dit korte ISH verslag. 

 

Back