Signaalrapportage; Risico’s bij de aanleg van gesloten bodemenergiesystemen

Administrator (admin) on 12.05.2021

BRL-regelgeving voor grondboringen  wordt niet goed nageleefd in de praktijk

De toezichthouder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ziet risico’s voor bodem en grondwater bij aanleg van gesloten bodemenergiesystemen. Boorbedrijven houden onvoldoende rekening met de gestelde eisen. Er is meer toezicht nodig.

Risico’s van gesloten bodemenergiesystemen zijn zorgelijk  

Boorbedrijven houden bij de aanleg van systemen voor bodemenergie onvoldoende rekening met de eisen die daaraan worden gesteld, waardoor er risico’s ontstaan voor het milieu. Dat staat in de zogeheten signaalrapportage ‘Risico’s bij de aanleg van gesloten bodemenergiesystemen’ van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De rapportage is door staatssecretaris Stientje van Veldhoven (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, red.) aan de Tweede Kamer aangeboden.

Verontreiniging van bodem en drinkwater

Bodem, grondwater en de strategische drinkwatervoorraden raken verontreinigd als niet de juiste technieken en middelen worden gebruikt. Bedrijven die de systemen aanleggen, houden niet altijd rekening met het risico op vervuiling van bodem en grondwaterlagen bij het doorboren ervan. Bij het afvullen en opnieuw afdichten van boorgaten worden fouten gemaakt en milieuschadelijke stoffen gebruikt. En op verontreinigde locaties wordt onvoldoende rekening gehouden met de onderliggende schone en diepere bodemlagen. Aldus de rapportage.

 

Werking gesloten bodemsystemen

Gesloten bodemsystemen pompen via ondergrondse verticale buizen een vloeistof rond door de bodem. Circulatievloeistof wisselt tijdens de verplaatsing door de deze buizen warmte of koude uit met de bodem. Daarom wordt ook wel de term ‘bodem-warmtewisselaars’ gebruikt. Tijdens verwarming van een gebouw koelt de bodem af en tijdens het koeling van het gebouw warmt de bodem weer op. Via een warmtepomp wordt de circulatievloeistof tot de benodigde temperatuur opgewerkt en wordt warmte of koude afgegeven aan het afgiftesysteem in het gebouw.

Voor een bodemenergiesysteem moet een boorgat tot  soms wel honderd meter diep worden gemaakt

Sector bodemenergie moet aan de slag

Voor een bodemenergiesysteem moet een boorgat tot wel honderd meter diep worden gemaakt. “De sector moet hier echt mee aan de slag; ze moeten zorgvuldiger werken. En om daar beter toezicht op te houden, moet het voor iedereen duidelijker worden waar allemaal geboord wordt en hoe dat gebeurt.” Bodemenergie kan een belangrijke rol spelen bij het aardgasvrij maken van woningen en gebouwen. Bij deze vorm van energieopwekking wordt warmte en koude in de bodem opgeslagen en weer aan de bodem onttrokken. Daarvoor worden diepe gaten in de bodem geboord.

 

Risico’s bodemkwaliteit

In het Besluit bodemkwaliteit staat dat er geen extra risico’s mogen ontstaan voor de bodem en het grondwater bij de aanleg van bodemenergiesystemen. De ILT ziet echter dat bedrijven zich hierbij niet aan de regels houden om de bodem te beschermen. Door de boorbedrijven wordt onvoldoende gekeken welke grondlagen worden aangeboord. Ook het afdichten van deze lagen gebeurt niet op de juiste manier; bodemlagen moeten beter worden beschermd tijdens werkzaamheden. In diepere bodemlagen is namelijk schoon grondwater aanwezig dat kan worden gebruikt als drinkwater.

Verder ziet de ILT dat het toezicht vanuit betrokken toezichthouders (gemeenten en omgevingsdiensten) beter kan. Zij hebben niet altijd zicht op boorlocaties en de daarbij behorende werkzaamheden. Ook verschilt de intensiteit van het toezicht en de kennis en ervaring van toezichthouders bij bodemenergiesystemen per regio.   Er is dus ook spraken van communicatie problemen binnen de overheid blijkt, immers voor bodemenergie is een vergunning nodig en dus zijn de locaties bekend zou je denken. 

Back